Rondeau parfait. En liberté…
A ses amis après sa délivrance
Een gedicht van de Franse dichter Clément Marot (1496-1544) over 1 mei, de dag dat hij zijn vrijheid hervond.
Qua vorm is het gedicht een rondeau parfait. Alle regels van het eerste kwatrijn keren, één voor één, terug als slotregel van de volgende kwatrijnen. De beginwoorden En liberté ronden het geheel af (vandaar ‘Rondeau’).
Qua inhoud vertelt Marot over zijn tijd in de gevangenis (voorjaar van 1526): Eerst in le Châtelet (Parijs), daarna in Chartres (met milder régime) en hoe hij – dankzij interventie van het Franse hof – is bevrijd. Inhoud en vorm vertellen in dit gedicht hetzelfde verhaal.
Wilt u meer weten over de achtergrond van dit gedicht, lees dan de parallel gepubliceerde uitgebreide webpagina.
Rondeau parfait |
---|
À ses amis après sa délivrance |
En liberté maintenant me pourmène, Mais en prison pourtant je fus cloué : Voilà comment Fortune me démène. C’est bien, et mal. Dieu soit de tout loué. |
Les Envieux ont dit, que de Noé N’en sortirais : que la Mort les emmène ! Maulgré leurs dents le nœud est dénoué. En liberté maintenant me pourmène. |
Pourtant si j’ai fâché la Cour romaine, Entre méchants ne fus oncq alloué : Des bien famés j’ai hanté le domaine : Mais en prison pourtant je fus cloué. |
Car aussitôt que fus désavoué De celle-là, qui me fut tant humaine, Bientôt après à saint Pris fus voué : Voilà comment Fortune me démène. |
J’eus à Paris prison fort inhumaine, À Chartres fus doucement encloué : Maintenant vois, où mon plaisir me mène. C’est bien, et mal. Dieu soit de tout loué. |
Au fort, Amis, c’est à vous bien joué, Quand votre main hors du pair1 me ramène. Écrit, et fait d’un cœur bien enjoué, Le premier jour de la verte Semaine,2 En liberté. |
Volmaakt Rondeel |
---|
Aan zijn vrienden, na zijn vrijlating |
Als een vogel zo vrij trek nu ik de wereld in, en toch zat ik ooit vast in ‘t gevang: Zo gaat het als het lot je leven leidt. Soms goed, soms slecht. God zij geprezen. |
Afgunstigen zeiden dat ik er voor Kerst niet uit zou raken: Val dood, zeg ik, en knarsetand, want de knoop is ontward. Als een vogel zo vrij trek ik de wereld in. |
Mocht ik Rome hebben geambeteerd, Dan niet omdat bij slechteriken ik verkeerde: Bij mensen van goede naam was ik kind aan huis, maar toch zat ik ooit vast in ‘t gevang. |
Want zodra ze mij liet vallen, Die mij als mens zo dierbaar was, Werd ik aan Heilige Hechtenis gewijd: Zo gaat het als het lot je leven leidt. |
In Parijs zat ik in de cel, onmenselijk was het, In Chartres viel de deur veel zachter in’t slot. Nu ga ik, waarheen mijn lust mij leidt. Soms goed, soms slecht. God zij geprezen. |
Kortom, mijn vrienden, goed gespeeld: Jullie onovertroefbare hand bracht me terug. Geschreven en gedaan, met een vrolijk hart, De eerste dag van de bloeimaand mei, Als een vogel zo vrij. |
Bronvermelding voor nieuwsgierigen
zie onderaan de parallel gepubliceerde uitgebreide pagina
Voetnoten
- Veelal verbeterd tot ‘parc’. Dan is er een verwijzing naar de gevangenis. Het origineel – door Marot opnieuw geautoriseerd in 1538 – corrigeert ‘parc’ in ‘per’. Een kaartterm? Of short for ‘peril’?. Men weet het niet. Meer info op de pagina
- Franse uitdrukking voor de eerste week van mei