29 SEPTEMBER – Lutheran, liturgical service book.
Psalmi. 103, 91, 34, 8, 68, 104, 33
Evangelium (ad Matutinum). Matthaei 18:1-11
Epistula (ad Vesperas). Apocalypsis 12:7-12
Laudemus Dominum, quem laudant angeli : quem Cherubim et Seraphim, Sanctus, sanctus, sanctus proclamant. (Super Psalmos.)
Benedicite Domino omnes angeli eius potentes virtutes : qui facitis verbum eius, ad audiendum vocem sermonum eius. (Ps. 102, Introitus.)
℣. Benedicite Domino omnes Angeli eius.
℟. Potentes virtute qui facitis verbum eius.
Dum sacrum mysterium cerneret Johannes, Archangelus Michael tuba cecinit : dignus es Domine Deus noster, accipere librum, et aperire signacula eius, Alleluia. (Super Canticum.)
Consurgat, quaesumus Domine, Michael Archangelus in tempore hoc : qui stet pro filiis populi tui contra furorem Draconis infesti. (Super Canticum.)
Deus, qui miro ordine Angelorum ministeria hominumque dispensas, concede propitius, ut a quibus tibi ministrantibus in coelo semper assistitur, ab his in terra nostra vita muniatur. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia secula seculorum. Amen.
Hymni
- Dicimus grates tibi, summe rerum / Conditor, gnato tua quod ministros / Flammeos finxit manus angelorum / Agmina pura.
- Qui tuae lucis radiis vibrantes / Te vident laetis oculis, tuasque / Hauriunt voces, sapientiaeque / Fonte fruuntur.
- Nos non ignavum finis esse vulgus, / Nec per ingentes volitare frustra / Aetheris tractus, temere nec inter / Ludere ventos.
- Sed jubes Christo comites adesse / Et pios caetus hominum tueri, / Qui tuas leges venerantur, atque / Discere curant.
- Impiis ardens odiis et ira / Nam tuis castris draco semper infert / Bella, qui primis scelus atque mortem / Intulit orbi.
- Hic domos, urbes, tua templa, gentes / Et tuae legis monumenta tota / Et bonos mores abolere tentat / Funditus omnes.
- Interim sed nos regit angelorum, / Quae ducem Christum sequitur, caterva, / Atque grassantis reprimit cruenta / Arma draconis.
- Angeli Lothon Sodomae tuentur, / Inter infestos Clisaeus hostes, / Angelis cinctus, nihil extimescit / Bellica signa.
- Tutus est inter medios leones, / Angelis septus, Daniel propheta: / Sic tegit semper Deus his ministris / Omnia nostra.
- Hoc tuum munus celebramus una, / Et tibi noster chorus angelique / Gratias dicunt simul accinentes, / Conditor alme.
- Et tuo templo vigiles ut addas / Angelos semper, populoque, gnati, / Qui tui verbum colit, obsecramus / Pectore toto.
—Philippus Melanchthonis, 1539
- Christe sanctorum decus Angelorum, / Author humani generisque rector, / Supplices nobis, tribuas rogamus / Scandere coelum.
- Angelos sanctos jubeas ubique / Esse custodes, vigilesque nostros, / Impetus contra Satanae malignos, / Insidiasque.
- Ut tuum verbum doceatur apte, / Nulla perversi, valeatque secta, / Dogmatis, nostros pietate ficta, / Fallere sensus.
- Angelus quondam Michael triumphum / Regibus Persis reparavit, idem / Publicam pacem, tueatur omni / Tempore nobis.
- Angelus vitam regat universam, / Adjuvet nostros simul et labores, / Cuncta quod possint tibi comprobari, / Christe precamur.
- Praestet hoc nobis Deitas beata, / Patris ac Nati, pariterque sancti / Spiritus, cuius resonat per omnem / Gloria mundum.
—Correctus a M. Hermanno Bonno. *
- Deum precemur supplices / Ut corda nostra excitet, / Ad agnoscendam gratiam / Nobis ab ipso praebitam.
- Quod verbum sui Filii / Mundo remisit perdito, / Et fluctuanti tenebris, / Quis jactabamur miseri.
- Nec intra modum bonitas, / Ista tam ingens constitit, / Sed luce clara micuit, / Foedosque errores dispulit.
- Et ut credentes firmiter, / Tuti vivant periculis, / Angelico praesidio, / Munit pios tutissimo.
- Hos puros finxit Spiritus / Deus, ut essent comites, / Suis semper fidelibus, / Quorum gressus dirigerent.
- Quapropter eius maximam, / In nos miremur gratiam, / Bonique simus filii, / Patris nostri tam optimi.
- Quem mente pura colere, / Nitamur summis viribus, / Ne consequamur praemia, / Cum perditis spiritibus.
- Jesum patronum optimum, / Nobis adesse petimus, / Quo nos pro sua gratia, / Perducat ad coelestia. Amen.
* The texts of these hymns were (theologically) corrected by Hermann Bonnus (“from Buunen,” 1504–1548). This Lutheran theologian—rector and superintendent in Lübeck—translated Luther’s German Bible into Nederduits and was himself also active as a hymn writer (O, wir armen Sünder… is his). In 1539 (or first published posthumously in 15591 I’m not sure) he published a highly influential liturgical work: Hymni et Sequentiae, tam de tempore quam de Sanctis cum suis melodiis sicut olim sunt cantata in ecclesia Dei & iam passim correcta, per… (Lübeck, 1539; many reprints). “correcta” refers to what Luther liked to call christlich bessern— offering theologically purified adaptations of Catholic material. Hieronymus Praetorius probably drew on this book for his Cantiones sacrae. The collection was widely used in schools, but also in vespers and matins—a win–win situation: pious texts and Latin learning. The hymnal Psalmodia sacra by Lossius belongs to this same tradition (first printed in 1553. The expanded reprint of 1579 includes this hymn, with reference to Bonnus as corrector.

1. Christe, sanctorum decus Angelorum Auctor humani generis et rector, Supplices nobis, tribuas rogamus scandere caelum. 2. Angelos sanctos jubeas ubique Esse custodes, vigilesque nostros, Impetus contra Satanae malignos, Insidiasque. 3. Ut tuum verbum doceatur apte, Nulla perversi valeatque secta Dogmatis nostros, pietate ficta, Fallere sensus. 4. Angelus quondam Michael triumphum Regibus Persis reparavit, idem Publicam pacem, tueatur omni Tempore nobis. 5. Angelus vitam regat universam, Adjuvet nostros simul et labores, Cuncta quòd possint tibi comprobari, Christe precamur. 6. Praestet hoc nobis Deitas beata Patris ac Nati, pariterque Sancti Spiritus, cuius resonat per omnem gloria mundum. (Amen.) | CHRIST, the fair glory of the holy angels, Thou who hast made us and rulest over us, We pray, grant us. for our supplications a stairway to heaven.. 2. Give holy angels charge over every dwelling, That they may keep us, standing as our watchmen, From Satan’s murd’rous plots our souls defending, his snares dispelling. 3. So let Thy Scripture sound without perversion, Nor any faction or false doctrine flourish, Lest our poor senses be seduced to error By faith’s appearance. 4. As once Thine Angel Michael was triumphant, Seizing the vict’ry o’er the prince of Persia, So make among us peace once more to prosper E’en at the present. 5. Grant that Thine angel govern all the living, Ably supporting all our earthly labors That Thou may’st find them well and wholly pleasing: O Christ, we pray Thee. 6. This may the blessed Godhead vouchsafe to us: Father coequal with the Son and Spirit, Whose glory echoes through the world resounding Now and forever. (Amen.) |